Wijn, en zeker kwaliteitswijn, verdient meer dan enkel doorgeslikt te worden; wijn moet geapprecieerd worden. 

De appreciatie van een fles wijn wordt door meer dan de smaak bepaald. De tong zorgt dat we bitter, zoet, zuur en zout kunnen onderscheiden, onze reukzin zorgt ervoor dat we de rijkdom aan aroma's kunnen ruiken en met onze ogen kunnen we de kleur van de wijn waarnemen.

Vaak worden wijnproevers als pretentieus beschouwd als ze hun glas wijn in de lucht houden en even walsen om daarna te kijken, ruiken en te proeven. Dit is in de minste mate een teken van ijdelheid. Om wijn ten volle te appreciëren moet men aandacht aan alle zintuigen besteden.

Kijken

Door de wijn te bekijken kan je al heel wat te weten komen over de wijn. Om de kleur van de wijn waar te nemen houdt u best het glas tegen een witte achtergrond (bv. het tafellaken of een bord).
Gebruik nooit gekleurde wijnglazen: probeert u maar eens de kleur van een witte wijn te bepalen als deze geschonken wordt in een rood glas

Voor een blindproeverij kan je natuurlijk altijd een “black taster” gebruiken als je de factor kleur wild uitschakelen.

De kleur van rode wijn is meestal een aanwijzing voor de ouderdom van de wijn. Veel rode wijnen beginnen hun leven met een diep paarse kleur en met het ouderen gaat de kleurintensiteit verminderen en krijgen ze een meer rode of bruine kleur.
Het is echter niet alleen de ouderdom die de kleur van de wijn bepaalt. De druivensoorten die gebruikt werden voor de vinificatie spelen ook een grote rol. Elk druivenras beïnvloedt de wijn met zijn eigen karakteristieke kleurintensiteit.

Bij witte wijn kan de kleur ook een aanwijzing zijn over de ouderdom, maar de kleurwijziging verloopt toch anders dan bij rode wijn.
Een goed voorbeeld hiervan is de beroemde dessertwijn uit de Bordeaux, de Sauternes. Deze wijn begint met een citroengele kleur en krijgt een meer intense amber kleur. In tegenstelling tot rode wijn die verbleekt bij het ouderen, wordt deze witte wijn dus intenser van kleur.
Zoals bij rode wijn kan je uit de kleur van witte wijn ook vaak afleiden welke druivensoorten gebruikt werden bij de productie. De kleur kan ook aanwijzingen bevatten over de wijnstreek. Koudere klimaten neigen een lichtere kleur te produceren dan warme klimaten. Een Chardonnay uit de Bourgogne is bijvoorbeeld bleker dan de Australische variant.

Visuele fase

Deze eerste fase leert ons meer over de ouderdom van de wijn dan over zijn oorsprong en laat toe gemakkelijk tekortkomingen te herkennen. Voor een beter zicht houden wij een wit blad achter de wijn. Daglicht is steeds beter dan kunstlicht. Neonlampen verdonkeren rode wijn en zorgen voor een heel moeilijke visuele beoordelingsfase. De gebruikelijke termen met betrekking tot het visueel aspect zijn de volgende:

Helderheid: De vraag die gesteld moet worden is of de wijn al dan niet troebel is. Een troebele wijn is meestal ziek of geoxideerd. Bekijk ook aandachtig de spiegel (het oppervlak) en de bodem van de wijn : vertoont de spiegel geen olievlek of ligt er geen bezinksel onderin?

Dichtheid: de tranen die traag langs de binnenzijde van het glas lopen zijn het resultaat van de zon, van de rijpheid en de rijkdom van het fruit. Het gaat om suiker en/of niet vergistbare suikers en/of alcohol.

De kleurintensiteit : In mensentaal spreken we van een lichte kleur, een weinig intense kleur, een normale, uitgesproken of zeer intense kleur. Het totaalbeeld van de kleur hangt af van het kleurgehalte van de druif (type druif en bezonning) en van de duur en temperatuur van de maceratie. Doorheen de rijpingstijd (oxidatie) worden de rode molecules (anthocyanen) omgevormd tot gele. Daarom is de kleurschakering van groot belang.

De kleurnuances: Welke kleur heeft de wijn eigenlijk ? Is er nog een blauwe schijn (jeugd), neigt het rood reeds naar geel of waterachtig (veroudering), is hij over de top (oranje, oxidatie) ?

De gebruikelijke kleurterminologie voor witte wijn is goud-groen, bleekgoud - goud - stro - amber,

voor rosé-wijnen is dat : pioenroos (nog blauwe schakeringen) - rose - ajuinschil (indien oranje schakeringen)

en voor rode wijnen gaan we van violet, kersrood en robijnrood naar baksteenkleurig of mahonieachtige tinten.

Beoordeling : Is de wijn gezond ? In welk levensstadium bevindt hij zicht : zeer jong, jong, volwassen, oud of versleten? Heeft hij een goede rijping genoten ? Een voorbeeld : een zuivere, vettige wijn die ietwat traant en met een kleur die door violetachtig rood ondersteund wordt - dit is een jonge wijn die heel wat zon gezien heeft.

Tranen in het glas

De tranen van de wijn zijn de olieachtige druppels die langs de kelk glijden als het glas wordt gewalst.