Deze verrassende vraagstelling kwam als een zware donderslag bij heldere hemel deze week. Claude Gillis gaf hierbij zijn commentaar op de wijnblog ‘Voyages du vin du monde »

Claude Gillis zijn visie : « Deze stelling wordt alvast ingenomen door Pierre Yves Morvan, die zichzelf omschrijft als « ecolo-gevoelig maar geen ecolo-dromer » op een blog van de site Médiapart. De vraagstelling is in ieder geval legitiem en tot op heden werd er zelden in detail onderzoek op gedaan.

Gebruikt de biologische landbouw natuurlijke pesticides en zijn natuurlijke toxines even gevaarlijk voor de gezondheid dan synthese-pesticides ?

Ook de biologische landbouw gebruikt wel degelijk pesticides. Een substantie blijft bovendien toxisch of ze nu natuurlijk of synthetisch is. Een groene knolamaniet zal je ongetwijfeld even doeltreffend doden dan een volledige verpakking tabletten barbituraten.

In de conventionele toxicologie is het effect dosis gebonden. Men berekend de dodelijke dosis volgens het gekozen subject en verlaagt deze dosis tot een acceptabel niveau waarbij de stof nog steeds zijn gewenste effecten behoudt. Een andere vorm van benadering tegenover toxiciteit is nu steeds meer van toepassing. De toxiciteit van bepaalde stoffen is niet gerelateerd aan de dosering en er kunnen reeds schadelijke effecten optreden bij zeer lage concentraties. Men noemt deze groep de endocriene verstorende stoffen. Endocriene verstoorders, zijn ter herinnering, stoffen van natuurlijke oorsprong of kunstmatige stoffen vreemd aan het lichaam die schadelijke effecten op het menselijk lichaam kunnen veroorzaken en zelfs gevolgen hebben voor de nakomelingen doordat ze trans-generationeel zijn. Ze worden dus doorgegeven aan de volgende generatie.

Een gedetailleerde analyse van de actieve gebruikte substanties in de biologische landbouw toont aan dat van de 9 grote groepen opgesteld door het Ministerie van Landbouw in Frankrijk, er 2 potentieel problematisch zijn.

De pyrethrines zijn een groep van substanties afgeleid van de bloemen van de Dalmatische pyrethrum of sommige chrysanten. Ze worden geklasseerd als mogelijk kankerverwekkend, mutageen en/of reprotoxisch. Ze zijn bovendien heel giftig voor bijen en in een waterig milieu voor vissen en ongewervelde waterdieren. Maar anderzijds is hun kleine weerstand en hun laag potentieel voor uitspoeling de garantie dat de toxiciteit hier herleidt wordt tot een heel laag risico. Deze stoffen worden gebruikt in zowel de biologische als conventionele landbouw.

Koper: één van de meest controversiële middelen gebruikt in de biologische landbouw. Laag toxisch voor de mens is koper niet toxisch voor zoogdieren en vogels. Het staat ook niet vast dat koper kankerverwekkend zou zijn of een systemische toxiciteit kan veroorzaken bij dieren die een normaal metabolisme vertonen voor koper. Maar in een waterig midden daarentegen is dit element bijzonder toxisch. Er bestaat op dit moment geen enkel substituut voor koper in de biologische landbouw. Aanwezig als natuurlijk element, is dit element persistent in de bodem omdat het onbeweeglijk is. Koper zal dus ook het diepliggende grondwater niet verontreinigen. Daarentegen kan het wel het oppervlaktewater besmetten dat de grond insijpelt.

Conclusie blijft wel dat bio nog steeds beter is dan synthetische producten, omdat ze er minder van gebruiken, maar in de biologische landbouw gebruikte producten zijn er toch die potentieel gevaarlijk kunnen zijn.